Chaos-Laos verhaal

4 december 2014 - Phonsavan, Laos

Monnikje hier, monnikje daar
We zitten nu in Phonsavon, Laos. Nooit van gehoord zeker? Ik ook niet. Sowieso kon ik je voordat ik op reis ging niets over Laos vertellen. Ja, er zouden monniken zijn, maar that’s it. Die monniken zijn er inderdaad; het leek wel of het Nederlands elftal moest spelen zo oranje van de gewaden zag het in Luang Prabang. Monniken rondom de tempel, monniken in een tuktuk, monniken die op een gong slaan..
Wist je dat de monniken hier hun voedsel krijgen, als donatie, van mensen op straat? Vroeg in de ochtend gaan zij de straten af om deze giften te ontvangen. Ik heb gehoord dat slechter voedsel goedkoper is, de gemiddelde Laotiaan is te arm om duurder voedsel te geven, en dat er daardoor steeds meer monniken met obesitas rond waggelen. Er liepen inderdaad een paar gezellig ogende Sugar Lee Hoopers rond, maar de rest ziet er gewoon a-obesitas uit, dus of het verhaal klopt weet ik niet. Cindy en ik wilden ook op een afstandje kijken naar de ‘morning alms’, dus hup, wekkertje om 04.30 gezet, de slaap uit onze ogen gewreven, tanden gepoetst en aangekleed en.. Toen konden we ons guesthouse niet uit. Het grote hek was onmogelijk om door/over/langs te gaan.. Heel on-monniks hebben we gevloekt toen we niemand konden vinden die ons eruit zou laten. Dat hielp niet, dus zijn we maar weer gaan slapen. Goed verhaal of niet? Echt zen werden wij er in ieder geval niet van..
Oh! Nog een monnik-weetje! Wist je dat monniken geen vrouwen mogen aanraken? Stel ik wil een monnik een boek aanreiken, dan moet ik dat of via een niet-monnik man doen, of ik moet het boek eerst op een bankje o.i.d. neerleggen zodat het ‘gereinigd’ is. Cindy liep van de week per ongeluk bijna tegen een monnik op, die echt een mega sprong maakte om contact met haar schouder te vermijden. Die snap ik overigens wel, zo vies bruin als ze eruit ziet.. ;)

Hemel versus hel
Maar laat ik even bij het begin beginnen. Vanuit Pai, het paradijsje waar ik de vorige keer over schreef, werd het iets minder paradijselijk: we zijn allebei ziek geworden. Niet heel relaxed, en vooral Cindy had het goed te pakken. We zaten inmiddels in Chiang Rai (verder in het noorden van Thailand), en zus heeft alleen de hotelkamer, of beter gezegd de badkamer gezien. Ik ben na een dag met haar mee gedaan te hebben naar The White Temple geweest (Cindy was er relaxed onder hoor jongens, met de geruststellende woorden ‘Oh, het is nu groen’ mocht ik het pand verlaten) en ik vergat er ter plekke al mijn resterende kwaaltjes. Wat een bijzonder kunstwerk! Echt uitleg van de betekenis heb ik niet terug kunnen vinden, dus je moet het helaas doen met mijn eigen interpretatie ;)
Buiten de witte tempel wordt ‘de hel’ uitgebeeld. Enge gezichten, monsters, maar ook armen en schedels die je de afgrond  in lijken te willen sleuren. Het komt heel krachtig over kan ik je zeggen, en doordat de tempel wit is en met zilveren mozaieksteentjes is bezaaid fonkelt het ‘heilige huis’ je echt toe van: hier moet je zijn. Op de muren binnen in de tempel zijn schilderingen aangebracht die steeds worden bij gewerkt. Alles wat er op dit moment in de wereld gebeurt wat belangrijk is, of wat in ieder geval een rol speelt, kun je er terug vinden. Bizar, want dat betekent dat Harry Potter samen met Jack Sparrow en een Minion rond de Twin Towers zweeft, en dat er grote enge octopusarmen een mobiele telefoon de diepte in lijkt te willen zuigen. Midden in dit alles zit er een mega grote gouden Buddha zen te wezen. Heerlijk om naar dit alles te kijken en voor jezelf uit te maken wat goed en slecht is. Erna nog met Elliot (Engeland) en Arnaud (Frankrijk) naar The Black House geweest, wat minstens zo bizar was. Nul andere toeristen (het stond ook niet in de Lonely Planet, I like!) en overal vreemde, Afrikaans ogende ingerichte zwarte tempels met hier en daar een gezellige engerd met een grote houten piemel. Topdagje. Bij thuiskomst was Cindy nog niet helemaal klaar met haar dagtaak, maar gelukkig liep dat op zijn einde en konden we moe maar uitgekotst richting Laos.

Laos
Tja. Laos. Viel dat eerst even tegen. Huay Xai ligt net over de grens en als je er geen Gibbon Experience doet (urenlang hiken en met ziplines door de jungle zweven), heb je er geen snars/sikkepit/pukkel te zoeken. (snars en sikkepit vind ik fantastische woorden en ik zag nu de kans ze te gebruiken. Bedankt voor het lezen) Die pukkel vonden we er trouwens wel; die droeg onze guesthousebazin vol trots, met zwarte krulharen eruit gestoken en bruine vlekken rondom. We noemden haar ook wel De Pad. Wat een boosaardig mens was dat zeg. Echt niet grappig. Toen we genoeg uitgeziekt waren namen we dan ook met liefde de slowboat op de Mekong Rivier, zo ver mogelijk bij haar vandaan ;)
Nou ja, met liefde.. Ik wel, Cindy wat minder. Zij had het voor een uurtje leuk gevonden, in plaats van twee dagen zes uur lang te kijken naar groene bergen, ossen aan de oever, kinderen die zich wassen, speedboaten die voorbij razen met mensen met helmen op hun hoofd.. Heerlijk vond ik het, al had een dagje minder ook heus prima geweest. Leuke mensen ontmoet met wie we nog wat gegeten hebben (een stel dat een jaar lang samen de wereld over reist. Met heel veel geld denken we zomaar, aan hun verhalen te horen. Supercool).
En toen waren we in Luang Prabang. Hier zijn we een dag of zes geweest, om even te wennen aan Laos. Ik had in Huay Xai veel last van mijn reuma, dus rustig aan doen was een must. We hebben heerlijk gezwommen bij de Kuang Si Waterfalls (de foto’s komen nog, maar ooooh wat een prachtige kleuren), we hebben een fietsje gehuurd, we zijn naar het Royal Theatre geweest (het dansgedeelte was ietwat sloom maar leuk om te zien, het theaterstuk was dramatisch slecht), we hebben heerlijk over de night market gelopen (ik heb de meest wanstaltige kussensloop ever gekocht en daar ga ik nu dus nog zeven maanden mee rondsjouwen), we hebben heerlijke banana shakes met kaneel gedronken bij een zwembad waar we heel veel Nederlandse jongeren tegen kwamen.. En zo werd Laos al leuker en leuker.

Verhalen
Ik ben zelf nog naar een verhalen-vertel-avond geweest, wat ik echt fantastisch vond. Bijzonder hoe de Laotiaan allerlei verhalen heeft over hoe bergen zijn ontstaan (de belangrijkste berg in Luang Prabang heet trouwens Mount Pussy, hoewel anders geschreven, en dat klinkt hilarisch als ze er bloedserieus over praten) en hoe Reuzen en Gouden Herten belangrijke rollen spelen in dergelijke verhalen. Gelukkig hebben we inmiddels, na De Pad en een paar andere niet-leukerds, ook lieve  Laotianen ontmoet. Zo heb ik anderhalf uur lang over van alles en nog wat met Som gepraat, een jongen die in een guesthouse werkt. Wist je dat hij maar 60 euro per maand verdient? En dat zijn ouders in de bergen 24/7 bezig zijn om sticky rice te produceren? Dat is echt niet voor te stellen. Hij is nu aan het sparen zodat hij zijn familie kan onderhouden, maar ook om zijn baan te ‘kopen’.  Pas als je al geld hebt, kom je ergens binnen. Bizar. En toch fantastisch hoe open en oprecht geïnteresseerd we met elkaar in gesprek konden.

Phonsavan
Gisteren hebben we acht uur lang in een minivan door prachtige bergen, echt enorm veel, over allerlei kronkelweggetjes gereden. Ontzettend veel groen gezien, in alle mogelijke varianten. Idyllisch ogende bergdorpjes ook; met kinderen die touwtje springen, ossen die met zijn allen de weg versperren, mensen die zich wassen langs de kant van de weg, gezellig in groepjes zittende mensen, houten hutjes.. Helaas ook een kip dood gereden, dat was wat minder. En inmiddels zitten we dus in Phonsavan. Vandaag rondgebanjerd; overdag zie je hier geen toerist, die doen dan allemaal trips. Omdat wij toch alle tijd van de wereld hebben, doen wij het rustiger aan. Leuk om te zwaaien naar kinderen, die dan giechelend voor je weg rennen. We zijn naar de Mine Advisory Group geweest, waar we een film hebben gezien over The Secret War. Nooit van gehoord, jullie? Bijna niets over te vinden ook, dus je zult het weer met mijn info moeten doen, houd er dus rekening mee dat het wellicht vervormd is ;) Rondom Phonsavan zijn ten tijde van de Vietnamoorlog enorm veel bommen gelost door Amerika. Doel was om een belangrijke weg naar Vietnam kapot te bombarderen, omdat daar veel munitie en ander belangrijk spul naar Vietnam werd aangevoerd. Dit betekent dat er negen jaar lang iedere acht minuten een bom is gelost in Laos, terwijl zij niets met de oorlog te maken hadden (in hoeverre dit klopt weet ik niet..). Zo’n 280 miljoen bommen zijn dat, waar zo’n 30 procent nog niet van is af gegaan. Zeer gevaarlijk, want als een Laotiaan zijn rijstveldje wil verbouwen en hij stuit per ongeluk op een bom, is het niet alleen dag rijstveldje, maar ook dag Laotiaan en omgeving. Er blijken veel mensen met geamputeerde ledematen rond te lopen in Laos, vooral ook kinderen, die niet weten wat het is en ermee spelen, of die wel weten wat het is, en worden ingehuurd om het koper te pakken te krijgen, in ruil voor geld.. Ook al is de oorlog afgelopen, de gevolgen zijn er dus nog steeds. Het wordt The Secret War genoemd omdat Amerika altijd blijkt te hebben ontkend dat zij er iets mee te maken hebben. Pas sinds drie jaar houden zij zich bezig met het ontmantelen van de bommen. In heel Phonsavan zie je (ontmantelde, don’t worry) dus grote bommen, handgranaten, kleinere bommen.. Bizar!

Volgens mij blijf ik maar schrijven en schrijven en schrijven: sorry voor het boekwerk, maar fijn voor mezelf om alles eruit te gooien. Want wauw, wat zie ik veel, wat doet het veel met me, wat leer ik veel, en wat voel ik me bevoorrecht om hier te zijn. Morgen gaan we een motorbike huren om naar The Plain of Jars te gaan; twee of drieduizend jaar oude kruiken die overal en nergens verspreid liggen. Ook hierover is weer amper wat te vinden. Wat we ervan begrijpen is dat het een mysterie is; waarschijnlijk zijn de kruiken gebruikt om as in te bewaren, of om mensen in te cremeren, dat kan ook nog, en nu dolen de doden daar nog rond? Ze zijn deels ook gebombardeerd, dus ik ben benieuwd wat voor zooitje we er aan zullen treffen.

Laos-Chaos dus; maar het heeft meer te bieden dan ik ooit had gedacht!

Liefs, Linda

4 Reacties

  1. Joke Fase:
    4 december 2014
    Mooi verhaal meisjes. Jullie hoofden zullen erg vol raken van alle indrukken. Super mooi om alles op te schrijven zodat wij met elkaar mee kunnen genieten.
    Nog een hele fijne vakantie verder.
    Groetjes Joke Fase
    (Vriendin van je tante Marijke)
  2. Inge:
    6 december 2014
    Hi lieve meiden,

    Wat een mooi verhaal weer! Al die geschiedenisverhalen zijn toch ook echt prachtig om te horen en te weten. En zo zie je maar dat je soms denkt dat er geen 'sikkepit' te beleven valt, maar als je verder kijkt het ineens heel erg kan meevallen! Genieten meiden!

    Liefs Inge
  3. Bryan:
    8 december 2014
    Wat goed dat je zo veel geniet! Blijf dan doen!!
  4. Aaron:
    12 december 2014
    Liefde voor je boekwerk!