Vipassana

Niet schrikken.. Ik heb in de cel gezeten. Het was een hele bizarre ervaring.. Er waren groepssessies in een hal waar we luisterden naar instructies die ik zowel daar, in de cel of in mijn kleine kamertje moest uitvoeren. Ik mocht tien dagen lang niet praten. Geen contact met de buitenwereld, zelfs oogcontact was verboden. Ik mocht niet lezen, geen muziek luisteren, geen tv kijken. Ik kreeg om 06.30 en 11.00 uur in de ochtend een maaltijd. En om 17.00 uur nog wat fruit. Ik moest minimaal drie uur per dag stil zitten met mijn ogen gesloten, ik mocht me dan absoluut niet bewegen. Mannen en vrouwen waren gescheiden. We stonden om 04.00 uur op en mochten om 21.30 naar bed. Het waren tien behoorlijk roerende dagen kan ik je zeggen..

Nee, ik zat niet in de gevangenis. Ik ben vrijwillig naar een Vipassana meditatie centrum in Kuantan, Maleisië gegaan! Cindy ook. Hahahaha WAT een belevenis!

Gautama, de Buddha
2500 jaar geleden werd Gautama een Buddha. Een Buddha is geen God, maar een verlicht persoon. Gautama zat gezellig onder een boom ergens in India en bestudeerde zichzelf. In het hier en nu. Hij voelde sensaties. Lees: hij had jeuk. Pijn. Zijn huid tintelde, prikte, kriebelde. Hij leerde zichzelf ernaar te kijken zonder te oordelen. ‘This is the reality as it is. Not as how I would like it to be’. Hij leerde niet te verlangen naar betere sensaties, maar ook geen aversie te hebben naar de sensaties die hij had. Hij ervoer ‘equanimity’, oftewel gelijkmoedigheid. Gautama voelde dat zijn lichaam was opgebouwd uit verschillende atoomdeeltjes, net zoals alles in de wereld om hem heen. Alle atoompjes zijn constant in beweging. Hij besefte: alles is tijdelijk. Alles verandert. Alles komt op, en gaat weer weg. Zo kon hij de lichamelijke pijn die hij ervoer, zien zoals het echt is: een constante flow van verandering van atomen.

En in de loop der jaren, waarin hij zichzelf observeerde en observeerde daar onder die boom (ik kan me op zich leukere dingen bedenken te doen), kon hij dieper en dieper in zichzelf kijken. Alle verlangens en aversies staan volgens Gautama gelijk aan ellende. Je wilt iets wat er niet is. Of je wilt dat iets weggaat wat er niet is. Je kwelt jezelf daar onnodig mee, want de dingen zijn nu eenmaal zoals ze zijn. Je bent eigenlijk constant bezig met pijn uit het verleden, denkt aan hoe je het had willen zien, en je bent druk met angsten of verlangens voor de toekomst.

Je gedachten zijn je grootste vijand. Terwijl je, als je meester over je gedachten bent, juist diepe zelfliefde kunt ervaren. Door te mediteren, en zullen alle negatieve dingen beetje bij beetje afbrokkelen. Je haalt als het ware het onkruid (haat, woede, angst, jaloezie, negatieve gevoelens) uit jezelf, om alleen nog maar zaadjes met liefde in je te planten. Je kijkt met liefde en compassie naar de wereld, naar jezelf en naar anderen, je ervaart echt geluk van binnen en wilt dit met anderen delen. Gautama noemde dit de ‘Dhamma’: de kunst om te leven, om alles te zien zoals het is, zonder weerstand en zonder verlangen, vol met liefde. ‘Bhavatu sabba mangalam’ (in Pali, de taal die ze 2500 jaar geleden in India spraken) is hetgeen je jezelf en anderen wenst: May all beings be happy.

Anapana meditatie
Via audio kregen wij tien dagen lang les in mediteren van S.N. Goenka (een man uit Myanmar die zich later in India vestigde om de Vipassana techniek zoals Gautama die ontdekte weer te verspreiden, Goenka is in 2013 overleden). Dat betekende kort gezegd dat we de eerste drie dagen alleen maar.. Jawel.. Onze ademhaling door de neus hebben mogen observeren. Dit heet de Anapana techniek. Erna mochten we over op het observeren van sensaties. Met een dik Indiaas accent zei Goenka met lage, trage stem: ‘Focus on the entiiiiiire area from the nosethrills to the upperlip and look out for sensations’. Lachwekkend was het soms (oh! aversie!), want hij deed het doen klinken of we een gebied van zes voetbalvelden afspeurden naar een kostbare schat in plaats van jeuk o.i.d. te voelen rondom onze neusvleugels. Maar oh jongens, wat was het moeilijk om gefocust te blijven! Het lukte me echter steeds een klein beetje beter om mijn aandacht erbij te houden. Maar geloof me, meestal droomde ik weg en kon ik de gedachten: ‘wooow wat is dit verschrikkelijk saai’ niet laten.

Vipassana meditatie
Op dag vier kregen we les in het echte Vipassana (een Pali woord dat 'to see things as they really are' betekent). Nu werd het een ander verhaal: we mochten, verspreid over de dag, drie keer een uur niet bewegen en onze ogen openen. De focus van de neus en bovenlip werd nu verbreed naar het gehele lichaam: per onderdeel moest je kijken of je sensaties voelde. Reken maar dat iedereen pijn en jeuk had, helemaal als je een uur stil zit. En ik met reuma kwam er dus ook niet echt onderuit haha! (gelukkig mocht ik een rugsteuntje bij mijn kussen op de grond en ik had een plastic stoel voor als het nodig was).. Pijn was de hoofdsensatie kan ik je zeggen. Ik werd er in het begin heel erg bang van, ik wilde geen pijn! Man wat deed het zeer. Ik wilde ervan af. Ik wilde het liefst ter plekke stoppen met de meditatie. Maar ik zat in de middle of nowhere, iedereen (een mannetje of 100 schat ik) was doodstil in de meditatiehal, en nu ik er toch was, kon ik me er maar beter aan overgeven? Dat dacht ik terwijl de tranen over mijn wangen rolden. S.N. Goenka gaf instructies en toen ik weer een beetje bedaard was, lukte het me zowaar het te ervaren zoals hij het omschreef. Ik voelde wel iets, maar kon het omzetten in een flow van ‘alles komt en gaat weer weg’, ik werd rustig, ik voelde geen aversie meer tegen de pijn. Wat gaaf! Wat een bizar mooie ervaring dit!

Maar toen bleek de volgende valkuil zich aan te dienen: ik wilde meer van deze flow.. Oftewel: ik ervoer verlangen. Oeps! In de dagen erna lukte het me steeds beter om equanimous, gelijkmoedig te zijn over wat ik door mijn lichaam ervoer: het was zoals het was, ik hoefde niet meer fijne sensaties, en had ook geen afkeer tegen de niet-fijne sensaties. Hahahaha ooooh wat was het moeilijk! Want niet-fijne sensaties gierden door de zaal: er bleek een uitslag epidemie door het meditatiecentrum te gaan zo bleek achteraf. Iedereen zat onder de bulten, die jeukten als een gek. Ik heb mezelf in mijn slaap zelfs open gekrabd dus erg charmant zag het er niet uit, maar ach, we hadden toch elf uur lang per dag onze ogen dicht, niemand die het zag..

Mijn Dhamma
Al met al heeft de retraite een enorme impact op me gehad. Ik heb heel veel nagedacht (ook al was dat dus niet de bedoeling, ik vond het stiekem wel lekker om echt rustig de tijd te hebben om na te denken over mijn leven, en met tussenpozen mediteerde ik, dus ik zat er best relaxed bij, gelijkmoedigheid overheerste zeg maar ;) ). Ik heb inzichten in mezelf en in het leven opgedaan die ik niet via zo internet wil delen, maar waar die ik wel als heel waardevol beschouw. En ook al zijn de inzichten heus niet magisch ofzo; iedereen weet dingen wel; het was heel bijzonder om ze niet alleen qua kennis te weten, maar het nu ook letterlijk te voelen, te ervaren. Te voelen dat je gedachten een groot aandeel zijn in hoe je in het leven staat, is iets waar ik hopelijk nog veel uit kan halen voor mezelf. Ik ben absoluut geen ster in mediteren geworden, het lukte me echt maar met beetjes, maar het heeft me wel wat opgeleverd.

Wilson
Cindy’s ervaring is iiiiiiets anders geweest. Mediteren lukte haar niet, dus ze heeft lekker tien dagen gedagdroomd. Haar doel was om het tien dagen uit te zitten en dat is gelukt, supercool! Ze heeft me lekker gepest tijdens de retraite: we mochten dan wel niet praten, maar over slippers omwisselen stond niets in het regelement dus tja.. Dat werd ons stiekeme grapje, je moet toch wat!

Hahaha oooh en ik heb me rot gelachen.. Ken je de film Cast Away, waar Tom Hanks jarenlang op een onbewoond eiland moet zien te overleven en van een volleybal zijn beste vriend maakt die hij Wilson noemt, om de eenzaamheid te verdrijven…? Op een avond voordat we weer een uur moesten mediteren zonder te bewegen, stond er een WC rol voor mijn deur. En wat voor een.. Eentje met armpjes van takjes, met geknipt haar, en met een mond en ogen die met oogpotlood getekend waren (we moesten immers onze pennen etc. inleveren). En je raadt het al.. Op de achterkant van de rol stond.. Wilson. Ik heb geproest en moest echt zoveel moeite doen om mijn lachen in te houden! Cindy stond om het hoekje ook voorover gebogen te gniffelen. Dat uur meditatie werd er vooral eentje van de gedachten aan Wilson niet de overhand te laten nemen.. Heerlijk wijf die zus van me.

Een lekker lang verhaal dit keer, maar ik wilde graag alles opschrijven, heerlijk dat weer te mogen na tien dagen lang met mijn ogen dicht gezeten te hebben. Na de retraite zijn we naar de prachtige Perhentian Islands geweest, Sam (uit Engeland, zij deed de retraite ook) is met ons mee, we hebben haaien en een schildpad gezien met snorkelen! We hebben lekker van de zon en lekker eten genoten, en inmiddels zitten we midden in de Cameron Highlands en doen we jungle trekkingen. Fantastisch! Sam reist morgen nog met ons mee naar Penang voor een paar dagen. Gaat super met zijn drietjes. En Maleisië is mooi joh! Maar daarover de volgende keer meer. Ik ga nu niet onder een boom zitten zoals Gautama, maar ga aan lianen hangen zoals Tarzan als we the Mozzy Forest doorklauteren. Lekker in het hier en nu ;)

Bhavatu sabba mangalam. - May all beings be happy.
Sadhu. – Well said, we agree.

Liefs, Lin